Trong quản lý kho hàng, sơ đồ kho là một công cụ không thể thiếu. Nó giúp tối ưu hóa không gian lưu trữ, tăng hiệu suất và giảm thời gian tìm kiếm hàng hóa. Bài viết này sẽ đưa ra cái nhìn tổng quan về sơ đồ kho hàng và cung cấp các bước cơ bản để lập sơ đồ với layout kho hàng chuyên nghiệp, giúp bạn quản lý một cách hiệu quả nhất.
1. Sơ đồ kho hàng là gì?
Sơ đồ kho hàng (hay sơ đồ bố trí kho) là một biểu đồ hoặc bản vẽ mô tả cách mà các mặt hàng và vật liệu được tổ chức và sắp xếp trong một kho hàng hoặc một kho lưu trữ.
Sơ đồ kho hàng thường bao gồm các thông tin về vị trí của các khu vực lưu trữ, các loại hàng hóa được lưu trữ ở mỗi khu vực, các đường đi và hệ thống lưu thông để di chuyển hàng hóa trong kho.
Mục đích của sơ đồ kho hàng là tối ưu hóa quy trình lưu trữ và di chuyển hàng hóa trong kho, giúp tăng hiệu suất và hiệu quả trong việc quản lý kho hàng. Đồng thời, nó cũng giúp đơn giản hóa việc tìm kiếm và truy cập các mặt hàng khi cần thiết. Phát hiện tình trạng hàng hóa kịp thời, tránh để tình trạng tồn kho quá mức.
2. Các khu vực chính trong sơ đồ mặt bằng kho
2.1. Khu vực nhận hàng
Khu vực nhận hàng là điểm đầu tiên mà hàng hóa nhập vào kho từ các nhà cung cấp. Đây thường là một khu vực rộng rãi. Khu vực nhận hàng trong sơ đồ kho cần được thiết kế để thuận tiện và dễ dàng tiếp cận bằng xe tải cho việc xử lý và kiểm tra hàng hóa.
2.2. Khu vực kiểm tra và kiểm soát chất lượng
Đây là khu vực quan trọng trong quy trình nhập hàng. Ở đây, hàng hóa được kiểm tra và kiểm soát chất lượng để đảm bảo rằng chúng đáp ứng các tiêu chuẩn và yêu cầu của doanh nghiệp. Các hoạt động trong khu vực này có thể bao gồm việc kiểm tra tình trạng vận chuyển, kiểm tra hàng hóa có đủ số lượng và chất lượng, và ghi nhận thông tin chi tiết về hàng hóa như số lô, ngày sản xuất, và ngày hết hạn.
2.3. Khu vực lưu trữ
Khu vực lưu trữ là nơi mà hàng hóa được tổ chức và lưu trữ trong kho. Điều này có thể bao gồm các phòng lưu trữ hoặc hệ thống kệ để đặt hàng hóa. Thiết kế sơ đồ kho hàng của khu vực này cần được xem xét kỹ lưỡng để tối ưu hóa không gian và dễ dàng tìm kiếm hàng hóa. Các hệ thống mã vạch và hệ thống quản lý kho cũng thường được sử dụng ở đây để theo dõi vị trí của hàng hóa và quản lý dữ liệu.
2.4. Khu vực đóng gói
Các hoạt động trong khu vực này có thể bao gồm việc sắp xếp hàng hóa vào bao bì phù hợp, gắn nhãn và dán tem vận chuyển. Mục tiêu là đảm bảo rằng hàng hóa được đóng gói an toàn và tiện lợi cho việc vận chuyển mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng.
2.5. Khu vực xuất hàng
Khu vực xuất hàng là nơi mà hàng hóa được lấy ra từ kho để vận chuyển đến các địa điểm đích, bao gồm cả các khách hàng hoặc các điểm bán lẻ. Thiết kế khu vực này trong sơ đồ kho hàng cần đảm bảo việc thuận tiện giữa các khu vực liên quan và có không gian cho việc xuất hàng
2.6. Khu vực quản lý và văn phòng
Khu vực này là trung tâm quản lý của kho hàng, nơi các hoạt động quản lý như xử lý đơn đặt hàng, lập kế hoạch vận chuyển, và quản lý hệ thống được thực hiện. Ngoài ra, có thể có các văn phòng làm việc cho nhân viên quản lý, nhân viên kho, và nhân viên hành chính để thực hiện các công việc hành chính và quản lý hàng ngày.
3. Giới thiệu 3 mẫu layout kho hàng phổ biến nhất
Bố trí kho hàng (layout) đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, giảm chi phí và đảm bảo an toàn cho nhân viên và hàng hóa. Dưới đây là 3 mẫu layout kho hàng phổ biến nhất:
3.1 Layout kho hàng chữ U
Trong các mẫu layout kho hàng phổ biến, layout kho hàng chữ U được coi là lựa chọn linh hoạt và phù hợp với nhiều loại nhà kho. Với thiết kế hình bán nguyệt, layout này tạo điều kiện thuận lợi cho sự tổ chức hàng hóa theo phương pháp FIFO (First In First Out). Cụ thể, các khu vực như khu vực nhập hàng, khu vực xuất hàng, và khu vực lưu trữ đều có thể được sắp xếp một cách logic và dễ dàng truy cập. Điều này giúp tối ưu hóa quá trình quản lý và điều phối hàng hóa trong kho.
3.2 Layout kho hàng chữ I
Trái ngược với layout kho hàng chữ U, layout kho hàng chữ I đặc trưng bởi sự tập trung của khu vực nhập/xuất hàng và khu vực lưu trữ hàng hóa tại hai đầu của nhà kho, trong khi phần giữa được dành cho các hoạt động vận chuyển. Với diện tích lớn và rộng rãi, layout này thích hợp cho các doanh nghiệp có nhu cầu vận chuyển và lưu trữ hàng hóa lớn.
3.3 Layout kho hàng chữ L
Một mẫu layout ít được biết đến nhưng cũng rất độc đáo là layout kho hàng chữ L. Trong thiết kế này, khu vực nhập/xuất hàng và tiếp nhận hàng hóa được tập trung ở một bên của nhà kho, trong khi phần còn lại được dành cho vận chuyển và lấy hàng. Điều này tạo ra một dòng chảy làm việc hiệu quả, giúp tiết kiệm thời gian và năng lượng trong quá trình quản lý hàng hóa.
4. Các bước lập sơ đồ kho hàng đơn giản
Bước 1: Chuẩn bị sơ đồ mặt bằng trong kho
Chuẩn bị sơ đồ mặt bằng của kho là bước quan trọng để hiểu rõ không gian lưu trữ và lập kế hoạch sử dụng kho. Sơ đồ này cung cấp cái nhìn tổng quan về cách tổ chức không gian trong kho và làm căn cứ để xây dựng layout kho hàng phù hợp. Có thể tự đo đạc hoặc sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp để tạo ra sơ đồ kho chính xác và chi tiết.
Bước 2: Phương pháp lập sơ đồ kho
Lựa chọn phương pháp lập sơ đồ kho cũng là một quyết định quan trọng. Hiện nay, có ba phương pháp chính: sử dụng công cụ Excel, thuê kiến trúc sư, hoặc sử dụng các công cụ online. Quyết định này phụ thuộc vào ngân sách và chiến lược của doanh nghiệp.
Bước 3: Xác định layout kho hàng
Xác định layout kho hàng phù hợp với nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp là bước tiếp theo. Sau khi đã nắm vững về các loại layout khác nhau, từ nguồn thông tin như DACO, bạn có thể chọn ra loại hình layout phù hợp nhất với sơ đồ kho hàng. Layout kho hàng theo hình dạng chữ “U” là một trong những cách bố trí phổ biến trong quản lý kho hàng, đặc biệt là khi có một không gian lớn và muốn tối ưu hóa việc sử dụng không gian. Ví dụ, nếu bạn muốn khu vực nhận/chuyển hàng hóa gần nhau, layout kho hàng chữ U có thể là lựa chọn lý tưởng. Đây là một thiết kế linh hoạt và tiết kiệm không gian, giúp tối ưu hóa quá trình quản lý hàng hóa trong kho.
5. Quy trình thiết kế sơ đồ kho thông minh
5.1 Tìm hiểu về quy trình và nhu cầu quản lý kho
Để thiết kế sơ đồ kho hàng thông minh hiệu quả, bạn cần hiểu rõ quy trình và nhu cầu quản lý kho của doanh nghiệp. Hãy dành thời gian để nghiên cứu các yếu tố sau:
Loại hình kinh doanh: Loại hình kinh doanh của bạn sẽ ảnh hưởng đến quy trình và nhu cầu quản lý kho. Ví dụ, doanh nghiệp bán lẻ cần một kho hàng có thể lưu trữ nhiều loại hàng hóa với số lượng lớn, trong khi doanh nghiệp sản xuất cần một kho hàng có thể hỗ trợ quy trình sản xuất.
Diện tích kho hàng: Diện tích kho hàng sẽ ảnh hưởng đến cách bạn bố trí các khu vực trong sơ đồ kho.
Loại hàng hóa lưu trữ: Loại hàng hóa bạn lưu trữ sẽ ảnh hưởng đến các yêu cầu về kệ hàng, thiết bị lưu trữ và hệ thống quản lý kho.
Nhu cầu xuất nhập hàng: Nhu cầu xuất nhập hàng của bạn sẽ ảnh hưởng đến cách bạn bố trí khu vực nhận hàng và khu vực xuất hàng.
Ngân sách đầu tư: Ngân sách đầu tư của bạn sẽ ảnh hưởng đến việc bạn lựa chọn các công nghệ thông minh cho kho hàng.
5.2 Lựa chọn phương pháp thiết kế sơ đồ kho thông minh
Có hai phương pháp thiết kế sơ đồ kho thông minh phổ biến
Phương pháp thủ công: Phương pháp này sử dụng các công cụ vẽ truyền thống như bút chì, thước kẻ và giấy để vẽ sơ đồ kho. Phương pháp này phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ có nhu cầu đơn giản. Thông thường, các doanh nghiệp hay sử dụng phổ biến layout kho hàng chữ U để
Phương pháp sử dụng phần mềm: Phương pháp này sử dụng các phần mềm chuyên dụng để thiết kế sơ đồ kho. Các phần mềm này cung cấp nhiều tính năng hữu ích như vẽ sơ đồ 3D, mô phỏng quy trình hoạt động và phân tích hiệu quả sử dụng không gian. Phương pháp này phù hợp với các doanh nghiệp lớn có nhu cầu phức tạp.
- Xem thêm: Giải pháp trong doanh nghiệp sản xuất của công ty TNHH DACO
5.3 Cách áp dụng công nghệ thông minh vào sơ đồ kho
Có nhiều công nghệ thông minh có thể được áp dụng vào sơ đồ kho để nâng cao hiệu quả quản lý kho, bao gồm:
Hệ thống quản lý kho (WMS): Hệ thống WMS giúp bạn theo dõi và quản lý tất cả các hoạt động trong kho, từ việc nhập hàng, xuất hàng đến lưu trữ hàng hóa.
Hệ thống định vị hàng hóa (RFID): Hệ thống RFID giúp bạn theo dõi vị trí của từng kiện hàng trong kho, giúp bạn dễ dàng tìm kiếm và truy cập hàng hóa.
Xe nâng tự động (AGV): Xe nâng AGV tự động di chuyển trong kho để vận chuyển hàng hóa, giúp giảm thiểu chi phí nhân công và nâng cao hiệu quả hoạt động.
Ngoài ra, để hoạt động kho hàng được quản lý khoa học, tối ưu và chính xác, Daco – Nhà cung cấp giải pháp quản lý sản xuất khuyến khích doanh nghiệp nên sử dụng hệ thống quản lý kho. Một trong những hệ thống hàng đầu hiện nay là SEEACT-WMS giúp quản lý hàng hóa theo vị trí, ứng dụng công nghệ QR Code, Barcode, quản lý tồn kho, chất lượng hàng hoá,.. Có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm nhiều chi phí và gia tăng hiệu suất làm việc trong kho, từ đó gia tăng đáng kể lợi nhuận và uy tín trong lòng khách hàng.
=>Xem thêm: